Główne zadanie śrub to łączenie elementów. Ze względu na to, że jest to bardzo szeroki zakres, można wyróżnić wiele ich rodzajów. Przez to pojawiają się problemy z nazewnictwem, specyfikacją i zastosowaniem. Pojedyncze śruby często zostają po skręceniu mebli lub pracach remontowych. Większość osób trzyma je na zapas, lecz nie zawsze wiadomo, do czego mogą się przydać. Dlatego w tym tekście skupimy się na opisie i użyteczności jednego z ich rodzajów - śrub kołnierzowych.
Budowa śrub kołnierzowych
Śruby dzieli się pod względem różnic w poszczególnych częściach, takich jak kształt łba, budowa trzpienia, długość gwintowania, zakończenie trzpienia, rodzaj gniazda oraz dodatkowych elementów budowy. Jak sama nazwa wskazuje, śruby kołnierzowe posiadają kołnierz, którego nie ma w większości rodzajów elementów złącznych. Produkuje się je ze stali węglowej, stali nierdzewnej lub stali kwasoodpornej. Dodatkowo mogą być wzmocnione powłoką zwiększającą właściwości takie jak antykorozyjność lub odporność na wybrane substancje. Norma, która obowiązuje śruby kołnierzowe, to DIN 6921/PN 82247. Oznacza ona uznanie przez Niemiecki Instytut Normalizacyjny oraz Międzynarodową Organizację Normalizacyjną. Śruby kołnierzowe występują w różnych wariantach. Mogą posiadać gwint drobnozwojowy lub metryczny. Najpowszechniejsze śruby z kołnierzem mają łeb sześciokątny.
Jak działają śruby kołnierzowe?
Trudno opisać możliwości stosowania śrub kołnierzowych, ponieważ są one używane na wiele sposobów w różnych branżach. Stosuje się je wszędzie tam, gdzie wymagane jest zwiększenie powierzchni utrzymującej połączone elementy. Dzieje się tak głównie wtedy, gdy otwór jest za duży, materiał powierzchni jest słaby i kruchy (płyta gipsowa) lub się wygina (cienka blacha). Zastosowanie śruby bez kołnierza przy większym nacisku może skończyć się całkowitym przejściem przez otwór i jego powiększeniem. Natomiast śruba z kołnierzem nie tylko lepiej utrzymuje połączone powierzchnie, ale także ma większą tolerancję sprężystości. Kołnierz rozkłada przenoszone obciążenia na większym obszarze, co powoduje mniejszy nacisk na powierzchnię. Dodatkowo zakrywa ponadwymiarową dziurę. Ma to wpływ na estetykę, jak również poprawia szczelność. W przypadku otworu powiększonego na obu powierzchniach można zastosować nakrętki kołnierzowe o większej średnicy na zakończeniu. Zaletą stosowania śrub kołnierzowych jest również to, że nie potrzebują one dodatkowych podkładek.
