Śruba i wkręt przeznaczone są do innych zastosowań i spełniają odmienne funkcje. Wydawać by się mogło, że nikt nie powinien mieć problemów z rozróżnieniem tych elementów złącznych, tymczasem niejednokrotnie pojawiają się poważne wątpliwości. Teoretycznie nazewnictwo zostało ujednolicone za sprawą wprowadzenia norm europejskich i norm ISO, w praktyce jednak ta standaryzacja wcale nie pomogła w jednoznacznym rozstrzygnięciu tego, co jest śrubą, a co wkrętem. Jak zatem odróżnić śrubę od wkrętu? Na jakie cechy należy zwracać uwagę? Kilka wskazówek w dalszej części naszego wpisu.

Śruba czy wkręt? Na co zwracać uwagę, aby odróżnić te elementy złączne

  • Materiał. To pierwsze kryterium, którym można się kierować, gdyż omawiane elementy służą do łączenia innych materiałów. Śruby to elementy gwintowane przeznaczone do metalu, które wkręcane są we wcześniej przygotowane otwory gwintowane (gwint metryczny lub calowy). Wkręty stosowane są w przypadku różnych materiałów, w tym również metalu, ale nie tylko. Wyróżniamy wkręty do drewna, materiałów drewnopodobnych, płyt kartonowo-gipsowych, profili metalowych itd.
  • Sposób wkręcania. To kolejne kryterium podziału, chociaż kierowanie się wyłącznie tą cechą nie zawsze pozwoli nam odróżnić śrubę od wkrętu, więc warto zachować pewną ostrożność. Wkręty zazwyczaj mają specjalne rowki pod śrubokręt lub gniazdo pod konkretny wkrętach, z kolei śruby ich nie posiadają.
  • Kształt łba. To jedna z najważniejszych cech odróżniających wkręty od śrub. Śruby wyróżniają się sześciokątnym łbem lub gniazdem. Wszystko byłoby proste, gdyby nie fakt, że oprócz tego na rynku dostępne są również śruby z łbem kulistym, grzybkowym, a nawet mające gniazdo sześciokątne TORX. Co więcej, wyróżniamy też tzw. śruby oczkowe. Bardzo ważne jest to, że łeb stanowi osobną bryłę, która nie jest wpuszczana w konstrukcję, z kolei gwint stanowi część konstrukcji. Jak zatem rozpoznać wkręt? Po łbie z nacięciem. Oczywiście i w tym przypadku możemy spotkać się zarówno z różnymi łbami, jak i nacięciami (najczęściej występują nacięcia czterokątne). Wyróżniamy m.in. łby stożkowe, walcowe, talerzykowe.

Podsumowanie

Jak się okazuje, nie ma nic dziwnego w tym, że często pojawiają się wątpliwości w jednoznacznym określeniu tego, co jest wkrętem, a co śrubą. Warto jednak zapamiętać, że śruby to elementy z łbem, który stanowi osobną bryłę i nie jest wpuszczany w konstrukcję (wyjątkiem są pogłębienia walcowe dla śrub z łbami walcowymi). Wkręty mają trzpień łagodnie przechodzący w trzpień, który jest wpuszczany w konstrukcję.