Aby odpowiednio dobrać śrubę do elementu, w którym ma się zamiar ją umieścić, niezwykle istotne jest dokonanie odpowiednich pomiarów. W sytuacji, w której parametry wkręcanej części oraz przeznaczonego do tego celu otworu nie pasowałyby do siebie, mogłoby dojść do wielu problematycznych konsekwencji – być może nawet niezauważalnych na pierwszy rzut oka. Zdarzają się przypadki, w których konstrukcja początkowo utrzymuje się stabilnie na nieodpowiednio dobranej śrubie, jednak po jakimś czasie, w wyniku używania połączonych części, przemieszczania ich lub powstałych wibracji, połączenie rozpada się, powodując uszkodzenia, a w niektórych przypadkach nawet zagrożenie dla zdrowia pobliskich osób. Poprawnie wykonane pomiary okazują się więc kluczowe dla odpowiedniego funkcjonowania połączenia i zapewnieniu mu właściwej trwałości.
Jednym z parametrów, które mają największe znaczenie, jest długość używanej śruby. Największym zagrożeniem jest sytuacja, w której okazałaby się ona zbyt krótka: może dojść wtedy do uszkodzenia śruby, wyrwania gwintu oraz z czasem do rozpadu połączenia. Jednak zastosowanie zbyt długiej śruby również wiąże się z problemami. Wymusza ona zbyt duże dokręcenie, co może mieć negatywny wpływ na efektywność całego układu. Z kolei wystający fragment, którego w takiej sytuacji nie da się uniknąć, może być kłopotliwy dla osób korzystających z połączonych elementów, a do tego łatwiej ulega uszkodzeniu lub korozji, co z dużym prawdopodobieństwem doprowadzi do problemów z całym połączeniem i może nawet utrudnić wykręcenie felernej części.
Poprawne mierzenie długości śruby
Najważniejszą informacją potrzebną do prawidłowego zmierzenia śruby jest rozróżnienie, które jej elementy właściwe powinny podlegać pomiarom. Popularnym błędem jest branie pod uwagę jedynie nagwintowanej części lub mierzenie dodatkowo łba, który nie wchodzi w skład połączenia, a stanowi jedynie jego zabezpieczenie. Aby otrzymać poprawny wynik dokonywanego pomiaru, należy mierzyć cały trzpień śruby, bez łba. Rozpoczyna się więc od stożka lub kuli (zależnie od podsadzenia występującego w śrubie). Istnieją jednak istotne wyjątki, którymi są śruby stożkowe – ich łby stanowią część połączenia, ponieważ nie wystają poza nie i są wkręcane razem ze śrubą. Z tego powodu śruby stożkowe powinno mierzyć się razem z łbem. Pamiętając o tej drobnej różnicy, można bez problemu dokonać poprawnych pomiarów i dobrać odpowiednią śrubę do tworzonego połączenia.
Kolejnym krokiem w procesie mierzenia długości śruby jest użycie odpowiednich narzędzi pomiarowych. Najczęściej stosowanym narzędziem jest suwmiarka, która pozwala na precyzyjne określenie długości trzpienia. Suwmiarka powinna być dobrze skalibrowana i czysta, aby uniknąć błędów pomiarowych. Należy również pamiętać, aby pomiaru dokonywać w miejscu, gdzie powierzchnia śruby jest równa i nieuszkodzona, co zapewni dokładność wyniku.
Warto także zwrócić uwagę na rodzaj gwintu śruby, który może wpływać na jej długość użytkową. Gwinty mogą być metryczne lub calowe, a każdy z tych typów ma swoje specyficzne wymiary i standardy. Znajomość rodzaju gwintu jest istotna, ponieważ wpływa na to, jak głęboko śruba może zostać wkręcona w materiał. Gwinty metryczne są najczęściej używane w Europie, natomiast gwinty calowe są bardziej popularne w krajach anglosaskich.
Kiedy już znamy dokładną długość śruby, warto porównać ją z wymiarami otworu, do którego będzie wkręcana. Otwór powinien być nieco większy od średnicy śruby, aby umożliwić łatwe wkręcenie i zapewnić odpowiednią siłę trzymania. Zbyt mały otwór może powodować trudności w montażu i uszkodzenie zarówno śruby, jak i materiału, do którego jest wkręcana. Z kolei zbyt duży otwór może nie zapewnić wystarczającej stabilności połączenia.
Podczas dokonywania pomiarów warto także zwrócić uwagę na ewentualne dodatkowe elementy, takie jak podkładki czy nakrętki, które mogą wpływać na całkowitą długość połączenia. Podkładki mogą zwiększać powierzchnię kontaktu między śrubą a materiałem, co może wpływać na siłę trzymania i stabilność połączenia. Nakrętki z kolei mogą wymagać dodatkowej przestrzeni na końcu śruby, co również należy uwzględnić podczas pomiarów.
Na koniec warto pamiętać o regularnym sprawdzaniu stanu technicznego śrub i połączeń. Nawet najlepiej dobrane i zamontowane śruby mogą ulegać zużyciu lub uszkodzeniom w wyniku eksploatacji. Regularne kontrole pozwalają na wczesne wykrycie problemów i ich naprawę, co zapobiega poważniejszym awariom i zapewnia długotrwałą trwałość połączeń.
