Na łbie każdej śruby znajdują się specjalne symbole, składające się z litery oraz liczb. Są to specjalne oznaczenia, które informują nas o klasie wytrzymałości. Jest to bardzo istotny parametr, gdyż świadczy o wytrzymałości całej struktury.
Klienci, zamawiając śruby online, często mają problem z właściwym odszyfrowaniem tych danych, dlatego też w tym artykule wyjaśnimy, co właściwie one oznaczają.
Oznaczenia na łbach śrub - wyjaśniamy, co oznaczają:
Na łbie śruby wytłoczone jest specjalne oznaczenie, które przypomina kod o następującym wzorze X a.b, gdzie “X” to klasa dokładności śruby, natomiast “a” i “b” to współczynniki minimalnej wytrzymałości śruby na rozciąganie i granicę plastyczności.
W pierwszej kolejności rozszyfrujemy znaczenie liczby, czyli “X”. Pod tym symbolem kryją się następujące litery: A, B i C, oznaczające klasę dokładności śruby.
- A - klasa dokładna
- B - klasa średniodokładna
- C - klasa zgrubna
Przykładowo, oznaczenie B 5.8 sugeruje nam, że mamy do czynienia ze śrubą klasy średniodokładnej.
Teraz przejdźmy do liczb, czyli “a” i “b”. Oznaczają one klasy właściwości mechanicznych śrub:
- pierwsza cyfra oznacza wartość granicy na rozciąganie Rm, np. w przypadku oznaczenia B 5.8 - 5 x 100 MPA = 500 MPa
- druga cyfra oznacza wartość granicy plastyczności Re, a ujęta jest w stosunku procentowym względem wytrzymałości na rozciąganie, np. w przypadku oznaczenia B 5.8 - 8 x 0,1 x 500 MPa = 400 MPa
Warto wyjaśnić jeszcze specyfikę granicy wytrzymałości (Rm) oraz granicy plastyczności (Rm).
- Granica wytrzymałości Rm oznacza naprężenia, jakie może przenieść śruba, odkształcając się plastycznie aż do całkowitego zerwania.
- Granica plastyczności Re oznacza wartość naprężeń, po których śruba zacznie się plastycznie rozciągać.
Podsumowując: w przypadku oznaczenia B 5.8 mamy do czynienia ze śrubą średniodokładną o klasie wytrzymałości 5.8, co oznacza, że minimalna wartość na rozciąganie tego elementu powinna wynosić 500 N/mm2, a granica plastyczności 400 N/mm2.
Wyróżniamy następujące klasy właściwości mechanicznych śrub:
- klasy zwykłe: 4.6, 4.8, 5.6, 5.8, 6.8
- klasy wysokiej wytrzymałości: 8.8, 10.9, 12.9
W klasach dokładności A i B występują śruby o właściwościach mechanicznych 5.6, 8.8, 10.9. Z kolei w klasie dokładności C znajdziemy śruby o właściwościach mechanicznych 4.6 i 4.8. Ogólnie im wyższe cyfry w oznaczeniach, tym większa wytrzymałość śruby.
Co jeszcze warto wiedzieć o oznaczeniach na śrubach?
Oznaczenia na śrubach mają kluczowe znaczenie dla inżynierów i techników, którzy muszą dokładnie wiedzieć, jakie obciążenia mogą wytrzymać poszczególne elementy złączne. Bez tych informacji, trudno byłoby zapewnić bezpieczeństwo i trwałość konstrukcji. Dlatego też umiejętność prawidłowego odczytywania tych oznaczeń jest niezbędna w wielu branżach, takich jak budownictwo, motoryzacja czy przemysł maszynowy.
Warto również wspomnieć, że oznaczenia na śrubach są standaryzowane na poziomie międzynarodowym. Oznacza to, że niezależnie od kraju produkcji, śruby o tych samych oznaczeniach będą miały identyczne właściwości mechaniczne. Standaryzacja ta ułatwia globalny handel i zapewnia kompatybilność elementów z różnych źródeł, co jest szczególnie ważne w dzisiejszej zglobalizowanej gospodarce.
Kolejnym istotnym aspektem jest fakt, że oznaczenia na śrubach mogą również informować o materiale, z którego zostały wykonane. Na przykład, śruby ze stali nierdzewnej mogą mieć dodatkowe litery lub symbole wskazujące na ich odporność na korozję. Takie informacje są kluczowe w aplikacjach, gdzie elementy złączne są narażone na działanie agresywnych środowisk chemicznych lub wilgoci.
Nie można również zapominać o tym, że prawidłowe odczytanie oznaczeń na śrubach jest kluczowe podczas konserwacji i napraw. W sytuacjach awaryjnych, kiedy konieczna jest szybka wymiana uszkodzonego elementu, znajomość tych oznaczeń pozwala na szybkie i precyzyjne dobranie odpowiedniego zamiennika. Dzięki temu można uniknąć długotrwałych przestojów i zapewnić ciągłość działania maszyn czy konstrukcji. W praktyce, oznaczenia na śrubach są często sprawdzane za pomocą specjalnych narzędzi pomiarowych. Mikrometry czy suwmiarki pozwalają na dokładne zmierzenie średnicy gwintu oraz innych parametrów śruby. W połączeniu z odczytaniem oznaczeń na łbie śruby, daje to pełny obraz jej właściwości mechanicznych i pozwala na precyzyjne dopasowanie do wymagań danego projektu.
